- SCHAWENBURGUM
- SCHAWENBURGUMGermanice SCHAWENBURG, arx Westphaliae, cum titulo Comitatus, cuius haec historia. Adolfus de Salingsleven Equestris in Westphalia ordinis, Franconicâcoeteroquin praeclarae nobilitatis familiâ ortus, a Sigefrido Brunonis fratris sui in Mindensi Episcopatu successore praedia quaedam nactus, etiam villam exstruxit, venationibus tantum, ut praeferebat, destinatam. At Sigefridus molem, ultra ac speraverat, successisse conspicatus, Conradum Salicum Imperator. adiit, ut Adolfum coeptis iuberet desistere. Venit Imperator in rem praesentem, et indignum dirui aedificium iudicans, Episcopo, ut Feudi locô id Adolfo permitteret, persuasit. Hoc Comitatûs initum, quô, adiectis patriis Salingslevii aliisque praediis, sollennibus Comiriis A. C. 1130. Mindae celebratis, Conradus Adolfum ornavit, in fidei Hungaricis, Italicis, Burgundicis bellis praestitae praemium. Arci a Caesaris verbis, pulchritudinem eius commendantis (Schau die Burg) Comitatui ab arce appellatio indita. Post quae, collatâ in Schavenburgio a Lothario I. Holfatiâ Wagriâqueve, successu temporum, saeculô scil. XIII. inter fratres Henricum I. et Gerhardum II. Gerhardi I. filios Stormariensis lineae, conventum, ut Gerhardus Stormariam, Henricus Schavenburgiam ditionem, morte tum agnati Conradi vacuam, acciperet. Huius in duos ramos divisa stirps abiit, Chiloniensem vel Wagrium, qui defecit in Adolfo A. C. 1390. et Rensburgensem, qui iterum in Rensburgensem et Pinnebergensem seu Schawenburgicum divisus est. Prior, auctus dignitate Ducali, cum Gerhardo Slesvicum concederetur, sed in eiusdem filio exstincta est linea, A. C. 1459. Posterior iterum in duas lineas cum abiisset, una earum in Ernesto, Principali axiomate insignita, defecit A. C. 1622. altera, et sic tota Familia, in Ottone (filio Georgii Hermanni Comitis Schawenburgi ac Holsatiae in Pinnenberg, et Elisabethae Lippensis) exstincta est A. C. 1640. Ad quem Comitatum pertinentes praefecturas, Schawenburg, Bickenburg, Saxenhagen et Statthagen, Episcopatui Mindano hactenus assertas, Westphalicae pacis constitutione cum Hirsfeldia Catti accepêre. Unde titulus quoque hisce Principibus assumptus. Vide Tob. Pfannerum de praecip. Germaniae Principum Gentibus c. 8. de Gente Hassiaca, et Phil. Iac. Spenerum Theatro Nobil. Eur. Part. I. p. 100. ubi Ottonis praefati maiores, et Part. 2. p. 16. ubi Ernesti praedicti prgenitores; item p. 49. ubi ramum Slesvicensem sive Rensburgium, exhibet. Plura vero huc pertinentia, apud eundem Spenerum Sylloge Geneal, in Fam. Oldenburgo-Danica et Pfannerum d. l. c. ult. de Gente Holsatica.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.